WKB Legal Alert | Elektroniczna rejestracja stowarzyszeń
- Obecnie w pracach sejmowych znajduje się projekt Ustawy z dnia 25 stycznia 2024 r. o zmianie ustawy – Prawo o stowarzyszeniach, ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych („Projekt Ustawy”).
- Dotychczas, zgodnie z Ustawą z dnia 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach, statut stowarzyszenia był uchwalany przez wszystkich założycieli w drodze pisemnego głosowania, a następnie zgłaszany za pośrednictwem Portalu Rejestrów Sądowych do Krajowego Rejestru Sądowego.
- Projekt Ustawy przewiduje możliwość uchwalenia statutu przy wykorzystaniu wzorca dostępnego w systemie teleinformatycznym, a następnie złożenia w tym samym systemie wniosku o rejestrację stowarzyszenia w Krajowym Rejestrze Sądowym. W praktyce oznacza to, że chcąc skorzystać z takiej możliwości, wszyscy założyciele będą musieli opatrzyć statut kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym lub zaawansowanym podpisem elektronicznym (tzw. podpisem osobistym).
- Celem proponowanych zmian jest usprawnienie procesu zakładania stowarzyszeń poprzez wprowadzenie analogicznego instrumentu prawnego jak w przypadku systemu S24, który służy do zakładania spółek.
JAKICH STOWARZYSZEŃ BĘDĄ DOTYCZYĆ NOWE ZASADY
W obecnym systemie prawnym, wyróżnia się dwie kategorie stowarzyszeń, tj.:
- uproszczoną formę stowarzyszenia, czyli tzw. stowarzyszenie zwykłe, działające na podstawie regulaminu uchwalonego przez minimum 3 założycieli oraz podlegające wpisowi do ewidencji stowarzyszeń prowadzonej przez organ nadzoru (czyli starostę właściwego ze względu na siedzibę stowarzyszenia);
- stowarzyszenia rejestrowe, działające na podstawie statutu uchwalonego przez minimum 7 założycieli oraz podlegające wpisowi do rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej oraz alternatywnie (w przypadku wykonywania działalności gospodarczej) do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.
Proponowany projekt nowelizacji dotyczy stowarzyszeń rejestrowych, których statut – w zależności od wyboru założycieli – będzie mógł zostać uchwalony w formie tradycyjnej lub za pośrednictwem wzorca dostępnego w systemie teleinformatycznym.
CO SIĘ ZMIENI
Projekt Ustawy przewiduje, że Minister Sprawiedliwości określi w drodze rozporządzenia wzorzec statutu oraz wzorzec uchwały zmieniającej statut stowarzyszenia. Zgodnie z Projektem Ustawy, od 1 stycznia 2025 r. uproszczona procedura rejestracji powinna wyglądać następująco:
- uchwalenie statutu stowarzyszenia przy wykorzystaniu wzorca dostępnego w systemie teleinformatycznym oraz opatrzenie go kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym lub zaawansowanym podpisem elektronicznym (tzw. podpisem osobistym) przez wszystkich założycieli;
- złożenie wniosku o wpis stowarzyszenia do Krajowego Rejestru Sądowego przez zarząd wraz ze wszelkimi wymaganymi prawem załącznikami, które powinny zostać sporządzone na formularzach udostępnionych w systemie teleinformatycznym.
Zmiana statutu stowarzyszenia utworzonego za pośrednictwem systemu teleinformatycznego będzie mogła zostać dokonana również za pośrednictwem tego systemu. Co istotne, statut uchwalony w formie tradycyjnej nie będzie mógł zostać zmieniony w systemie teleinformatycznym.
Ponadto, zwracamy uwagę na zmniejszenie opłaty pobieranej od wniosku o rejestrację stowarzyszenia w Krajowym Rejestrze Sądowym. Jeśli statut stowarzyszenia zostanie uchwalony przy wykorzystaniu wzorca udostępnionego w systemie teleinformatycznym, wówczas opłata stała będzie wynosić 125 zł, lub 250 zł jeśli jednocześnie stowarzyszenie zostanie wpisane do rejestru przedsiębiorców.
OBOWIĄZYWANIE NOWYCH PRZEPISÓW
Projekt Ustawy został wniesiony 25 stycznia 2024 r. do Sejmu oraz zakłada wejście zmian w życie w dniu 1 stycznia 2025 r., przy czym na ten moment nie otrzymał dalszego biegu.
W przypadku pytań zapraszamy do kontaktu z naszymi prawnikami z zespołu prawa spółek i ładu korporacyjnego: Anną Wojciechowską, Aleksandrą Gromiec oraz Joanną Staroszczyk.
Tekst alertu można pobrać TUTAJ.