26 lipca 2021 r. na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw.

Projekt zakłada szereg zmian w ustawach podatkowych i ubezpieczeniowych istotnych z perspektywy przedsiębiorców, pracodawców oraz podatników indywidualnych. 8 września 2021 r. projekt skierowano do Sejmu, gdzie trwają obecnie dalsze prace legislacyjne nad projektowanymi zmianami, które mają wejść w życie 1 stycznia 2022 r.

Poniżej przedstawiamy wybrane założenia nowelizacji.

ZMIANY W PIT I UBEZPIECZENIU ZDROWOTNYM

  • Zmiany w rozliczaniu składek na ubezpieczenie zdrowotne

Projekt wprowadza zmiany w zakresie rozliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorców. Zasadą będzie, że osoby uzyskujące przychody z działalności gospodarczej mają odprowadzać składkę zdrowotną proporcjonalną do osiąganych dochodów. Co istotne, składka ta nie będzie już w większości podlegać odliczeniu od podatku, co w praktyce oznaczać będzie efektywne podniesienie stawki opodatkowania o wartość składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Podatnicy rozliczający się według skali podatkowej, w tym pracownicy i zleceniobiorcy, zapłacą składkę zdrowotną obliczaną jako 9% dochodu pomniejszonego o wartość odprowadzonych składek na ubezpieczenia społeczne. Tylko w przypadku pracowników planowane jest wprowadzenie rozwiązania niwelującego skutki braku odliczenia (tzw. ulga dla klasy średniej) – w praktyce będzie ono dostępne dla osób uzyskujących roczne przychody ze stosunku pracy poniżej kwoty 133.692 zł.

W przypadku przedsiębiorców rozliczających się podatkiem liniowym według stawki 19%, składka na ubezpieczenie zdrowotne ma wynieść 4,5% dochodu pomniejszonego o wartość odprowadzonych składek na ubezpieczenia społeczne.

Zmiany nie ominą także przedsiębiorców rozliczających się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. W tym przypadku składka zdrowotna ma być obliczana jako 9% od:

    • 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw –
      dla przedsiębiorców osiągających roczne przychody do 60 tys. zł;
    • 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw –
      dla przedsiębiorców osiągających roczne przychody pomiędzy 60 tys. zł a 300 tys. zł;
    • 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw –
      dla przedsiębiorców osiągających roczne przychody powyżej 300 tys. zł.

Z kolei w przypadku przedsiębiorców, którzy prowadzą działalność w formie jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, spółek komandytowych oraz prostych spółek akcyjnych, w których wkładem akcjonariusza jest świadczenie pracy lub usług, składka na ubezpieczenie zdrowotne ma wynieść 9% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw.

Zmiany dotyczą również terminów wpłat składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne dla różnych podmiotów. Nowy termin wpłaty tych składek będzie przypadał 20. dnia miesiąca za poprzedni miesiąc.

  • Podwyższenie kwoty wolnej od podatku i progu podatkowego

Kwota wolna od podatku w wysokości 30.000 zł ma zostać wprowadzona dla wszystkich podatników rozliczających dochody według skali podatkowej.

Obecnie kwota wolna od podatku wynosi maksymalnie 8.000 zł. Z kwoty wolnej mogą skorzystać tylko osoby o dochodach nieprzekraczających 127.000 zł, przy czym przy dochodach powyżej 8.000 zł kwota wolna ulega odpowiedniemu zmniejszeniu.

Przewiduje się również, że stawka 32% będzie obowiązywać dla dochodów powyżej 120.000 zł rocznie (dochody poniżej tego progu będą opodatkowane według stawki 17%).

Obecnie próg podatkowy wynosi 85.528 zł.

  • Objęcie członków zarządu obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym

Do katalogu podmiotów podlegających obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu dodane mają zostać „osoby powołane do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania, które z tego tytułu pobierają wynagrodzenie”.

Obecnie pełnienie funkcji członka zarządu na podstawie powołania i pobieranie z tego tytułu wynagrodzenia nie jest tytułem do ubezpieczeń społecznych ani do ubezpieczenia zdrowotnego.

W świetle planowanych zmian, członkowie zarządu wynagradzani na podstawie uchwał dalej nie podlegaliby obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, jednak zostaliby zobowiązani do odprowadzania 9% składki zdrowotnej, której podstawą wymiaru będzie wysokość wynagrodzenia pobieranego z tytułu powołania.

Wejście w życie projektowanych zmian oznaczać będzie więc wzrost obciążeń w przypadku osób pełniących funkcję na podstawie powołania o obowiązkową składkę zdrowotną wynoszącą 9% podstawy obliczenia składki, którą stanowić będzie wysokość pobieranego wynagrodzenia. Zgłaszającym do ubezpieczenia oraz płatnikiem składek będzie podmiot wypłacający wynagrodzenie, a więc spółka. Składka ta nie będzie mogła być odliczona od podatku dochodowego.

Zmianie ulegnie również sytuacja członków zarządu zatrudnionych w spółkach na podstawie umów o pracę czy umów cywilnoprawnych. Skorzystają oni wprawdzie z podwyższenia kwoty wolnej od podatku do wysokości 30.000 zł oraz podniesienia drugiego progu podatkowego do wysokości 120.000 zł, nie będą już jednak mogli skorzystać z przysługującej im obecnie możliwości obniżenia wysokości podatku o 7,75% podstawy wymiaru składki zdrowotnej.

  • Zmiana zasad opodatkowania prywatnego użytkowania samochodu służbowego

Planowane zmiany obejmą również zasady opodatkowania nieodpłatnego świadczenia polegającego na udostępnieniu pracownikowi samochodu służbowego do celów prywatnych.

Obecnie wartość pieniężna tego świadczenia jest uzależniona od pojemności silnika. Po zmianach, przy określeniu wysokości ryczałtu będzie stosowany inny wskaźnik – zamiast pojemności silnika, brana będzie pod uwagę jego moc.

Tym samym, w przypadku samochodów elektrycznych oraz samochodów o mocy silnika do 60 kW ryczałt wyniesie 250 zł miesięcznie, a w przypadku pozostałych samochodów – 400 zł miesięcznie.

  • Nowe zasady opodatkowania sprzedaży poleasingowych środków trwałych

W myśl nowych przepisów, do przychodów z działalności gospodarczej zaliczane będą przychody z odpłatnego zbycia rzeczy ruchomych będących przedmiotem leasingu operacyjnego, jeżeli po zakończeniu okresu leasingu i przed zbyciem zostały one wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w których składniki te wycofano z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia, nie upłynęło 6 lat.

Jest to niewątpliwie zmiana niekorzystna dla podatników. Obecnie okres, po upływie którego możliwe jest zbycie uprzednio „wykupionych” do majątku prywatnego poleasingowych środków trwałych bez obowiązku odprowadzenia PIT, wynosi 6 miesięcy.

ZMIANY W CIT

  • Nowy podatek minimalny

Wbrew wcześniejszym zapowiedziom podatek ten nie będzie dotyczył wyłącznie dużych korporacji, a na jego wprowadzenie powinno się przygotować szersze grono podatników, niezależnie od wielkości czy pochodzenia kapitału.

Zakłada się, że nowy podatek ma dotyczyć podatników CIT zarejestrowanych w Polsce, podatkowych grup kapitałowych oraz polskich zakładów zagranicznych przedsiębiorstw.

Będzie on dotyczył tych podmiotów, w przypadku których udział dochodów w przychodach wyniesie 1% lub mniej albo które w zeznaniu rocznym wykażą stratę (i które, tym samym, w świetle dotychczasowych przepisów, nie wykazywałyby podatku do zapłaty). Przy obliczaniu udziału dochodu w przychodach oraz przy wyliczaniu straty nie będą brane pod uwagę koszty wynikające z nabycia lub ulepszenia środków trwałych.

Podatek ten wyniesie 10% kwoty stanowiącej sumę:

    • 4% przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych oraz
    • tzw. wydatków pasywnych, obejmujących część kosztów finansowania dłużnego, kosztów usług niematerialnych oraz podatku odroczonego.
  • Zmiany w ulgach podatkowych

Projektowane zmiany mają również na celu rozszerzenie zakresu zastosowania wybranych ulg podatkowych oraz wprowadzenie nowych preferencji. Dotyczyć to będzie w szczególności:

    • ulgi B+R, która ma ulec dwukrotnemu zwiększeniu (ze 100% do 200% dodatkowego odliczenia) w odniesieniu do kosztów zatrudnienia pracowników zaangażowanych w prace badawczo-rozwojowe;
    • możliwości rozliczania ulgi B+R razem z IP Box;
    • nowych ulg: na innowacyjnych pracowników, na prototypy, na robotyzację oraz
      na ekspansję.
  • Zmiany w limitowaniu kosztów finansowania dłużnego

W projekcie ustawy zaproponowano zmiany w zakresie sposobu obliczania limitu kosztów finansowania dłużnego (tj. kosztów związanych z uzyskaniem finansowania, takich jak odsetki, opłaty, prowizje, premie, część odsetkowa raty leasingowej, kary i opłaty za opóźnienie w zapłacie zobowiązań, koszty zabezpieczenia zobowiązań) zaliczonych do kosztów podatkowych.

Dotychczas w orzecznictwie sądów administracyjnych niejednokrotnie wskazywano (z korzyścią dla podatników), że limit kosztów finansowania dłużnego stanowi sumę 3 mln zł oraz 30% EBITDA (tj. wyniku z działalności operacyjnej przedsiębiorstwa). W praktyce oznaczało to, że nadwyżka kosztów finansowania dłużnego do kwoty 3 mln zł zawsze była kosztem uzyskania przychodu, a tylko w przypadku kwoty nadwyżki przekraczającej 3 mln zł, do kosztów uzyskania przychodów zaliczeniu podlegała kwota 3 mln zł oraz pozostała część nadwyżki, o ile nie przekraczała 30% EBITDA – innymi słowy, wartości te podlegały sumowaniu. Podejście to niejednokrotnie było kwestionowane przez organy podatkowe.

W myśl nadchodzących zmian podatnicy będą obowiązani wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów koszty finansowania dłużnego w części, w jakiej nadwyżka kosztów finansowania dłużnego będzie przewyższała 3 mln zł albo wartość obliczoną według wzoru:

[(P – Po) – (K – Am – Kfd)] x 30%.

W powyższym wzorze uwzględnia się takie wartości jak:

    • zsumowana wartość przychodów ze wszystkich źródeł przychodów, z których dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym (P);
    • przychody o charakterze odsetkowym (Po);
    • suma kosztów uzyskania przychodu bez pomniejszeń (K);
    • odpisy amortyzacyjne, zaliczone w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów (Am);
    • zaliczone w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów koszty finansowania dłużnego nieuwzględnione w wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (Kfd).

ZMIANY W VAT

  • Rozliczenia grupowe dla podmiotów powiązanych

Projekt ustawy zakłada wprowadzenie do polskiego systemu podatkowego tzw. „grupy VAT”.

Rozwiązanie to ma umożliwić podmiotom powiązanym finansowo wspólne rozliczenia dla potrzeb podatku od towarów i usług. Przewidziane jest ono dla dwóch lub więcej osób prawnych mających siedzibę na terytorium Polski, które, będąc niezależnymi podmiotami pod względem prawnym, są ściśle powiązane pod względem finansowym, ekonomicznym i organizacyjnym.

Zmiana polega na tym, że dostawa towarów/świadczenie usług dokonane przez członka grupy na rzecz innego członka tej samej grupy nie podlega opodatkowaniu VAT. Ma to zapewnić uproszczenie i neutralność podatkową w rozliczeniach grupowych.

Z kolei wszelkie czynności opodatkowane VAT dokonane przez jednego członka grupy VAT lub na jego rzecz w transakcjach z podmiotami trzecimi (spoza grupy) uważać się będzie za dokonane przez całą grupę VAT lub na rzecz całej grupy.

Grupę VAT tworzyć będą co najmniej dwa podmioty, z czego jeden będzie pełnić rolę przedstawiciela grupy.

  • Zmiany w opodatkowaniu transakcji finansowych

Projektowane zmiany zakładają także wprowadzenie opcji opodatkowania usług finansowych.

W świetle dotychczas obowiązujących przepisów usługi te korzystają zasadniczo ze zwolnienia z opodatkowania VAT. W myśl nowych regulacji możliwy będzie wybór opodatkowania usług finansowych świadczonych wyłącznie na rzecz podatników VAT (usługi świadczone na rzecz klientów detalicznych będą nadal objęte zwolnieniem).

Zmiany dotyczyć będą m.in.: transakcji, łącznie z pośrednictwem, dotyczących walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, zarządzania funduszami, udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz pośrednictwa w usługach kredytowych lub pożyczkowych, a także usług w zakresie instrumentów finansowych oraz pośrednictwa w tym zakresie.

PLANOWANE WEJŚCIE W ŻYCIE

8 września 2021 r. projekt wpłynął do Sejmu, gdzie został skierowany do dalszych prac. Planowany termin wejścia nowych przepisów w życie to 1 stycznia 2022 r.

Zapraszamy do kontaktu w celu omówienia wpływu wyżej wymienionych oraz pozostałych planowanych zmian podatkowych na prowadzoną przez Państwa działalność z naszymi prawnikami z zespołu prawa podatkowego: Łukaszem Czekańskim i Rafałem Mierkiewiczem.

Alert można pobrać TUTAJ

Podstawa prawna:
Projekt ustawy o zmianie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw opublikowany 26 lipca 2021 r. na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji.