W dniu 30 września 2020 r. opublikowany został projekt nowelizacji ustaw dotyczących podatku dochodowego od osób prawnych (CIT), wprowadzający zmiany w opodatkowaniu spółek osobowych.
Jest wielce prawdopodobne, że od 31 maja 2021 r. spółki komandytowe staną się podatnikami CIT. Zmiany mogą dotknąć również spółki jawne (staną się one podatnikami CIT), jeśli nie spełnią warunków wskazanych w nowych przepisach.
Wprowadzenie powyższych zmian spowoduje przede wszystkim, że często wybierana spółka komandytowa z udziałem spółki z o.o. w roli komplementariusza, jako optymalna forma prowadzenia działalności zwłaszcza dla firm rodzinnych, straci na atrakcyjności.
Bardzo krótki okres pomiędzy uchwaleniem nowelizacji, a jej wejściem w życie, może nie pozwolić przedsiębiorcom na przygotowanie się na nadchodzące zmiany, w tym na przeprowadzenie zmian w dotychczasowej formie prowadzenia działalności, co może narazić ich na poważne skutki finansowe.
Na czym mają polegać zapowiadane zmiany w podatku CIT?
Projekt nowelizacji zakłada, że dochód wypracowany przez spółkę komandytową, a także przez spółkę jawną przy braku spełnienia warunków do zwolnienia, będzie opodatkowany zarówno na poziomie samej spółki, jak i jej wspólników. Aktualnie dochody zarówno spółki komandytowej, jak i spółki jawnej, są opodatkowane wyłącznie na poziomie jej wspólników, co oznacza, że spółki te są „transparentne podatkowo”. Ta cecha czyni tę formę prowadzenia działalności atrakcyjną dla przedsiębiorców, w tym zwłaszcza dla firm rodzinnych. W porównaniu do spółek kapitałowych, spółki osobowe pozwalają na uniknięcie tzw. podwójnego opodatkowania dochodu wypracowanego przez spółkę.
Powyższa zmiana ma dotyczyć wszystkich spółek komandytowych, bez względu na wysokość osiąganych przychodów, status prawny jej wspólników, czy też rok podatkowy (spółki komandytowe, których rok podatkowy jest inny do roku kalendarzowego będą miały obowiązek zamknięcia ksiąg na koniec 2020 r.).
W przypadku spółek jawnych projekt zakłada, że będą one podatnikami CIT jeżeli organowi podatkowemu nie zostaną ujawnione wszystkie osoby czerpiące zysk ze spółki. Spełnienie tego wymogu może wiązać się z koniecznością pokazania całej struktury grupy
w wypadku wspólników niebędących osobami fizycznymi, i to niezależnie od jurysdykcji
w której dany wspólnik działa. Nie zawsze będzie to możliwe, zwłaszcza w wypadku dużych grup kapitałowych działających w krajach w których nie ma obowiązku ujawnienia wszystkich wspólników. Również dla firm działających na mniejszą skalę może to nie być pożądane rozwiązanie.
Jak przygotować się do zmian?
Z uwagi na stosunkowo krótki okres pozostały do wejścia w życie zmian w opodatkowaniu spółek osobowych, wszelkie planowane przez podatników działania reorganizacyjne powinny być podejmowane jak najszybciej.
Najbardziej oczywiste rozwiązanie, jakim wydaje się być zmiana formy prowadzenia działalności ze spółki komandytowej na spółkę jawną (w której łatwiej skorzystać ze zwolnienia) ma poważne ograniczenia. Sam proces przekształcenia trwa w praktyce minimum trzy miesiące, co więcej – taka zmiana może spowodować negatywne konsekwencje dla wspólników w postaci utraty bezpiecznego statusu komandytariusza na rzecz pełnej odpowiedzialności za zobowiązania, związane z prowadzeniem biznesu.
Wszelkie działania reorganizacyjne wymagają zatem rozważnej analizy pod kątem potencjalnych korzyści, ale również i negatywnych skutków, które niekoniecznie pozwolą zniwelować spodziewane straty podatkowe. Działania te mogą mieć także niekorzystny wpływ na codzienną działalność i funkcjonowanie przedsiębiorców.
Reorganizacja dostosowana do potrzeb przedsiębiorcy
Rekomendowanym działaniem jest opracowanie optymalnego scenariusza z punktu widzenia prawa podatkowego i handlowego, który odpowie na potrzeby konkretnego przedsiębiorcy,
z uwzględnieniem specyficznych uwarunkowań jego biznesu takich, jak rozmiar prowadzonej działalności, czy skala ryzyka biznesowego związanego z prowadzoną działalnością.
Z uwagi na bardzo krótki termin, możliwe byłoby wypracowanie i wprowadzenie szybkich rozwiązań tymczasowych przy równoległej pracy nad optymalnym scenariuszem, który wymaga dłuższego czasu na opracowanie i wdrożenie.
W sytuacji, kiedy określone działania reorganizacyjne już zostały wdrożone lub są w trakcie, warto je dodatkowo przeanalizować kompleksowo pod kątem konsekwencji dla wspólników
oraz możliwości zminimalizowania związanych tym ryzyk.
Status prac nad projektem i planowane wejście w życie
Nowelizacja jest w procesie legislacyjnym. Nieudana próba odrzucenia projektu w pierwszym czytaniu miała miejsce 7 października 2020 roku. Projektem zajmuje się obecnie Komisja Finansów Publicznych.
Spodziewana data wejścia w życie nowych regulacji to obecnie 31 maja 2021 r.
Zapraszamy do kontaktu z naszymi prawnikami z zespołu prawa spółek i ładu korporacyjnego oraz z zespołu podatkowego: Anną Wojciechowską, Łukaszem Czekańskim oraz Krzysztofem Wawrzyniakiem.
Alert można pobrać TUTAJ
