Jadwiga Stryczyńska

Kryzys na niespotykaną dotąd skalę

Wprowadzenie przez większość państw Europy, ale też wiele państw na świecie restrykcji i zakazów lotów spowodował spadek ruchu lotniczego w Europie o 87 % w porównaniu z analogicznym okresem 2019 r. Z szacunkowych obliczeń IATA już teraz wynika, że spadek w sektorze, który przecież przed wybuchem pandemii rozwijał się bardzo szybko wyniesie co najmniej 30 % w stosunku do planowanych założeń na ten rok.

W 2020 r. nadmiar niewykorzystanej floty, szacuję się aż na 5 000 statków powietrznych, co przekłada się również na spadek zatrudnienia personelu lotniczego, który będzie można liczyć w milionach. W aktualnej sytuacji jedynym działem sektora, który pozostaje rentowny jest rynek przewozów cargo.

Wiele organizacji oraz firm zwróciło się do rządów Państw Członkowskich, a także do Komisji Europejskiej o wprowadzenie specjalnego programu umożliwiającego lotnictwu przetrwanie. Niektóre z Państw wdrożyły już pierwsze działania, a pozostałe planują takie kroki w najbliższej przyszłości. Wśród postulatów przedstawicieli świata lotniczego znalazły się m.in.:

  • Umorzenie lub zawieszenie opłat lotniczych oraz podatków.
  • Wprowadzenie programu wsparcia dedykowanego utrzymaniu poziomu zatrudnienia personelu lotniczego.
  • Zawieszenie obowiązywania niektórych regulacji obejmujących prawa pasażerów.
  • Ułatwienie dostępu dla przedstawicieli sektora do pomocy oferowanej przez Państwa Członkowskie.
  • Stworzenie nowej polityki przemysłowej dla sektora transportu w Europie i zaostrzenie przepisów dotyczących inwestycji pozaeuropejskich.

 

Działania wybranych państw Europy

Norwegia

Rząd Norwegii jako pierwszy z państw europejskich podjął działania wobec sektora lotniczego i zawiesił część opłat oraz  podatków pobieranych od linii lotniczych. Za pierwsze 6 miesięcy 2020 r. zawieszone zostały wszystkie opłaty lotniskowe, a na 10 miesięcy zniesiono podatki pobierane od pasażerów. Dodatkowo krajowe podmioty lotnicze (z zastrzeżeniem uprzedniego powiadomienia urzędu odpowiedzialnego za sprawy dot. konkurencji) uzyskały tymczasowy wyjątek od egzekwowania wobec nich przepisów antymonopolowych.

Francja

Komisja zatwierdziła zgłoszony przez Francję zamiar wprowadzenia systemu płatności z tytułu odroczenia niektórych podatków lotniczych w celu zrekompensowania szkód poniesionych przez linie lotnicze z powodu wybuchu epidemii. Program obejmie przewoźników posiadających koncesje wydane we Francji i zapewni możliwość odroczenia płatności niektórych podatków, które byłyby należne za okres od marca do grudnia 2020 r. nawet do 24 miesięcy.

Wielka Brytania

Potwierdzone zostało zabezpieczenie pożyczki w wysokości 600 milionów funtów z Covid Corporate Financing Facility (CCFF), wyemitowaną przez HM Treasury i Bank of England. Przewoźnik wypłacił tez 500 mln USD z odnawialnego systemu kredytowego. Rząd Wielkiej Brytanii na razie utrzymuje, że na obecnym etapie nie przewiduje dedykowanych zwolnień i umorzeń dla sektora.

Włochy

Rząd potwierdził udzielenie pomocy dedykowanej przedsiębiorstwom, w tym 670 mln USD dodatkowego finansowania dla linii lotniczych Alitalia. Projekt zakładał renacjonalizację przewoźnika oraz utrzymanie go na rynku.